Αρσενοπυρίτης (Arsenopyrite)
Κρύσταλλοι Αρσενοπυρίτη!
- Ομάδα : Θειούχα
- Κρυσταλλικό Σύστημα : Μονοκλινές
- Χημικός Τύπος : FeAsS
- Σκληρότητα : 5,5 – 6
- Ειδικό Βάρος : 5,9 – 6,2
- Σχισμός : Πρισματικός, ασαφής
- Θραυσμός : Ανώμαλος
- Χρώμα : Αργυρόλευκο ή αργυρότεφρο
- Γραμμή Σκόνης : Μαύρη
- Λάμψη : Μεταλλική
- Φωταύγεια ( Φθορισμός) : Δεν Παρουσιάζει
Ο αρσενοπυρίτης είναι το πιο κοινό και διαδεδομένο μετάλλευμα του πολύτιμου στοιχείου Αρσενικού. Ο αρσενοπυρίτης είναι συνήθως αργυρόχρωμος ή λευκότεφρος, αλλά στην επιφάνεια των δειγμάτων που μόλις έχουν εξορυχθεί, εμφανίζονται συχνά καστανοί λεκέδες. Το όνομα του προκύπτει από τη σύντμηση της παλιάς ονομασίας του, Αρσενιούχος πυρίτης. Αν και τα κοιτάσματα του αρσενοπυρίτη σπανίως είναι μεγάλα, το ορυκτό παραμένει- μαζί με την κόκκινη και κίτρινη σανδαράχη- ένα από τα κύρια μεταλλεύματα του αρσενικού.
Ποικιλία Δαναΐτη
Ο καθαρός αρσενοπυρίτης αποτελείται από 34,3{a63b7a4686bc561d359265d6492871b1ba7572fd3e55cdfa2760d79b0922bdac} σίδηρο, 46{a63b7a4686bc561d359265d6492871b1ba7572fd3e55cdfa2760d79b0922bdac} αρσενικό και 19,7{a63b7a4686bc561d359265d6492871b1ba7572fd3e55cdfa2760d79b0922bdac} θείο. Ωστόσο, μπορεί να αντικατασταθεί μέχρι 12{a63b7a4686bc561d359265d6492871b1ba7572fd3e55cdfa2760d79b0922bdac} κατά βάρος από κοβάλτιο.: αυτά τα δείγματα είναι μερικές φορές γνωστά ως Δαναΐτης. Ο καλύτερος δαναΐτης προέρχεται από το Φρανκόνια του Νιου Χαμσάιρ (ΗΠΑ).
Εγκλείσματα Μετάλλων
Όταν ο αρσενοπυρίτης περιέχει κοβάλτιο, αυτό αποτελεί συστατικό μέρος της μοριακής του δομής. Το κοβάλτιο αναγράφεται στο χημικό τύπο του Δαναΐτη, που είναι (Fe,Co)AsS. Στον αρσενοπυρίτη μπορεί να βρεθούν άλλα μέταλλα, αλλά αυτά παίρνουν την μορφή εγκλεισμάτων και έτσι δεν εμφανίζονται στο χημικό τύπο. Το πιο αξιόλογο από αυτά τα εγκλείσματα είναι ο χρυσός, που σχηματίζει μικρο κρυστάλλους στο σώμα του ορυκτού. Ως εγκλείσματα μπορεί να βρεθούν και τα μέταλλα Αντιμόνιο, Βισμούθιο και Άργυρος.
Δοκιμές και επεξεργασία
Κρύσταλλοι Αρσενοπυρίτη!
Μπορούμε να αναγνωρίσουμε εύκολα τον αρσενοπυρίτη από το χρώμα και τα κρυσταλλικά του σχήματα. Αν θερμάνουμε το ορυκτό ή το χτυπήσουμε με σκληρό αντικείμενο, θα αφήσει μια χαρακτηριστική μυρωδιά σκόρδου, που είναι κοινή σε όλα τα αρσενιούχα ορυκτά.
Χαρακτηριστικά του Αρσενοπυρίτη
Ο αρσενοπυρίτης είναι μέλος της ομάδας των θειούχων ορυκτών. Κάθε μόριο του αποτελείται από ένα άτομο σιδήρου, ένα αρσενικού και ένα άτομο θείου. Οι κρύσταλλοι του αρσενοπυρίτη ανήκουν στο μονοκλινές σύστημα συμμετρίας, στο οποίο κανένα ζεύγος εδρών δεν έχει το ίδιο μήκος, πλάτος, ή ύψος με κάποιο άλλο. Εξωτερικά, ωστόσο, φαίνονται σχεδόν πάντα σαν να ανήκουν στο ορθορομβικό σύστημα, γιαυτό λέμε ότι είναι ψευδοορθορομβικοί. Πολλοί κρύσταλλοι παίρνουν την μορφή ορθογώνιων πεπλατυσμένων πρισμάτων, ενώ μερικοί από αυτούς εισέρχονται ο ένας μέσα στον άλλο. Αυτά τα δείγματα είναι συχνά σταυρόμορφα. Άλλα κοιτάσματα μπορεί να είναι κοκκώδη, συμπαγή ή στυλοειδή. Οι παράλληλες γραμμώσεις κατά μήκος των επιφανειών των κρυστάλλων είναι συνηθισμένες και μπορεί να αποτελέσουν χρήσιμο στοιχείο αναγνώρισης του ορυκτού.
Κρύσταλλοι Αρσενοπυρίτη!
Προέλευση του Αρσενοπυρίτη
Το μεγαλύτερο μέρος του αρσενοπυρίτη βρίσκεται σε πετρώματα που σχηματίστηκαν αρχικά από ηφαιστειακή δραστηριότητα βαθιά κάτω από την επιφάνεια της Γης (πυριγενή πετρώματα), σε πετρώματα που αλλοιώθηκαν από την θερμότητα και την πίεση (μεταμορφωμένα πετρώματα) και σε γεωλογικές ζώνες που έχουν επηρεαστεί από την δράση θερμού νερού (υδροθερμικές). Μπορεί επίσης να βρεθεί διάσπαρτος σε σερπεντινίτες και σε ιζηματογενείς ασβεστόλιθους. Ο αρσενοπυρίτης σχηματίζει παραγενέσεις με πολλά ορυκτά, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ο Χαλκοπυρίτης, ο Γαληνίτης, ο Χρυσός, ο Σιδηροπυρίτης, ο Χαλαζίας, ο Άργυρος, ο Σφαλερίτης, τα μεταλλεύματα του κασσίτερου και το Βολφράμιο.
Είναι διαδεδομένο ορυκτό και μερικά από τα ωραιότερα δείγματα βρίσκονται στις ακόλουθες περιοχές: Οντάριο (Καναδάς), Φραίμπεργκ (Γερμανία), Κάλιαρι, Τρέντο και Βερτσέλι (Ιταλία), Πανασκέιρα (Πορτογαλία), Τσέπκα (Σερβία) Μπόλιντεν και Τούναμπεργκ (Σουηδία), Μπίνενταλ (Ελβετία), Νιου Χαμσάιρ και Νιου Τζέρσεϊ (ΗΠΑ). Στην Ελλάδα βρέθηκε αρσενοπυρίτης κυρίως στα ορυχεία του Λαυρίου!